«در بررسی شرایط کشور، باید هم نقاط مثبت

ایشان در همین رابطه افزودند:
«البته در این نگاه کلی، بایستی واقع‌بینانه نگاه کنیم. خودمان را نبایستی دچار خطا بکنیم. یک‌سو نگری نکنیم. نقاط مثبتی داریم، نقاط منفی‌ای هم داریم. هر دو را ببینیم. غلبه‌دادن نگاه منفی خلاف واقع‌بینی است، موجب ناامیدی است. نقطه‌ی مقابلش هم همینجور است: یعنی غلبه‌دادن نگاه مثبت، بدون دیدن نقطه‌ی منفی، این هم گمراه‌کننده است، موجب یک رضایتی می‌شود در انسان که احیاناً این رضایت، رضایت کاذب است؛ این هم درست نیست. نقاط منفی را هم باید در کنار نقاط مثبت دید.

اولین نقطه‌ی مثبت نظام و نقطه‌ی قوت نظام، این است که نظام ثابت کرده است که توانایی غلبه‌ی بر تهدیدها را دارد؛ این خیلی چیز مهمی است. ما در طول این سی و دو سال، تهدیدهای فراوانی داشتیم: تهدید سیاسی، تهدید امنیتی، تهدید نظامی،‌ تهدید اقتصادی؛ لازمه‌ی این تهدیدها این بوده است که نظام ضربه بخورد، آن‌ها البته می‌خواستند ساقط کنند نظام را، حالا این دور از دسترسشان بود، لااقل نظام را عقب نگه دارد، کشور را عقب نگه دارد. نظام بر همه‌ی این تهدیدها غلبه پیدا کرده. به نظر من نقطه‌ی قوت درجه‌ی اول نظام این است.

دوم: اعتماد میان مردم و نظام. کمتر نظامی در دنیا وجود دارد که مردمش نسبت به آن نظام حکومتی، اعتمادی را که مردم ایران نسبت به نظام جمهوری اسلامی دارند، داشته باشند؛ کمتر کشوری است.

سوم: پیشرفت در شرایط تحریم. یکی از نقاط مهم قوت کشور این است. ما در سخت‌ترین شرایط تحریم، کشور پیشرفت کرده. پیشرفت در اعتماد به نفس ملی: امروز ما به خصوص جوان‌هایمان اعتماد به نفسشان از ده سال پیش، از بیست سال پیش بیشتر است. درست گفتند ایشان، بنده این را اطلاع دارم، در زمینه‌های علمی، هرکاری که زیرساخت آن در کشور موجود باشد، جوان‌هایمان آماده هستند انجام بدهند. یعنی هیچ چیزی نیست که ما به جوان‌های دانشمندان بگوییم این را دنبال کنید و این‌ها بعد از اندکی نتوانند؛ مشروط بر اینکه زیرساختش موجود باشد. یک چنین وضعی ما بحمدالله داریم. کارهای عمرانی گسترده‌ای که در کشور انجام گرفته. پیشرفت این‌هاست. در این زمینه‌ها پیشرفت‌های خیلی زیادی داشتیم.

چهارم، از نقاط مثبت: اعتبار بین‌المللی. بنده موافق نیستم با این نظر که امروز وضع ما از لحاظ بین‌المللی وضع منفی است؛ به هیچ وجه. این هم گاهی شنیده می‌شود، گفته می‌شود در بعضی از اظهارات. نخیر، ما وضعمان امروز از لحاظ بین‌المللی بسیار خوب است. امروز، جمهوری اسلامی به عنوان یک کشور محترم، اثرگذار، معتبر، متنفذ در دنیا،‌ در فضای سیاست بین‌المللی شناخته شده است.

نقطه‌ی روشن دیگر، مساله‌ی ثبات کشور است. این همه توطئه، این همه دسیسه... البته ثبات غیر از رکود است. ما رکود نداریم، حرکت داریم، پیشرفت داریم، جوشش داریم در کشور، اما نظام،‌ نظام ثابت و مستقری است.

اما نقاط ضعف هم داریم. اگر نقاط منفی را نبینیم، ضعف‌های خودمان را نشناسیم، یقیناً ضربه خواهیم خورد.
نقاط ضعف ما، هم در زمینه‌های اقتصادی است،‌ هم زمینه‌ی فرهنگی است، خطاها داشتیم، ضعف‌ها داشتیم. بر بعضی از چالش‌ها نتوانستیم غلبه کنیم؛ این واقعیتی است. حتی در همان تهدیدهایی که مستقیماً از طرف دشمن است،‌ اگر ما ضربه‌ای خوردیم، تقصیر خود ماست. کوتاهی‌های خود ماست، تقصیر خود ماست.

یک جاهایی طبق وظیفه عمل نکردیم؛ یک جاهایی مراقبت‌هایی که باید انجام بدهیم، انجام ندادیم؛ یک جاهایی دلبستگی‌های خودمان را زیر پا نگذاشتیم؛ منجر شده به اشکالاتی، این هم باید در نظر داشته باشیم. به چیزهایی که باید از آن پرهیز کرد و بر حذر بود، سرگرم شدیم: به منازعات سیاسی، به مشاجرات؛ این‌ها نقاط ضعف است. به رفاه‌طلبی سرگرم شدیم، به منش‌های اشرافی‌گری سرگرم شدیم. غفلت از روحیه‌ی جهادی و ایثار؛ گاهی این‌ها را داشتیم. غفلت از تهاجم فرهنگی دشمن، غفلت از درکمین‌بودن دشمن؛ مواردی از این چیزها غفلت کردیم. غفلت از نفوذ دشمن در فضای رسانه‌ای کشور، بی مبالاتی نسبت به حفظ بیت‌المال؛ این‌ها گناهان ماست، این‌ها نقاط ضعف ماست. میل به رفتارهای قبیله‌ای در میدان سیاست، در میدان اقتصاد. در زمینه‌ی اقتصاد خوب فعالیت‌های زیادی شده با ارزش هم هست، اما مسئله‌ی اشتغال حل‌نشده است، مسئله تورم حل‌نشده است، مسئله فرهنگ کار حل‌نشده است، مسئله‌ی ساعات مفید کار حل‌نشده است؛ باید فرهنگ کار در کشور یک جوری باشد که مردم کار را عبادت بدانند؛ هر یک ساعت کار را با شوق، بیفزایند بر مدت و مقدار کاری که انجام می‌دهند. باید کار کرد؛ با بی‌کاری و بی‌میلی به کار و تنبلی و وادادگی، کشور پیش نخواهد رفت.

نقاط قوت امیدهای ما را افزایش می‌دهد، ظرفیت‌ها را به ما نشان می‌دهد؛ نقاط منفی، اولویت‌ها را به ما نشان می‌دهد که چه کار باید بکنیم.»